Franz Schubert
Winterreise
(Winter Journey)
Der Leiermann (The Hurdy-gurdy man)
เฮอร์ดี-เกอร์ดี : Hurdy-gurdy
Hurdy-Gurdy คืออะไร?
เป็นเครื่องดนตรีชนิดเครื่องสายที่ผลิตโดยใช้ล้อชั้นสนที่ใช้มือหมุนข้อเหวี่ยงถูกับสาย ล้อทำหน้าที่คล้ายกับคันชักไวโอลิน และเสียงโน้ตที่เล่นจากเครื่องก็คล้ายกับเสียงของไวโอลินเช่นกัน เล่นเมโลดีบนแผงแป้นที่กดแทนเจนต์ หรือลิ่มเล็ก ๆ ที่มักทำจากไม้ กับสายตั้งแต่หนึ่งสายเพื่อเปลี่ยนระดับเสียง เฮอร์ดี-เกอร์ดีมีแผงเสียงและโพรงกลวงเพื่อทำให้ได้ยินการสั่นของสาย เช่นเดียวกับเครื่องสายอะคูสติกอื่นส่วนมาก
ตัวบทเพลงนี้ ไม่ได้แค่บรรยายเกี่ยวกับความสิ้นหวังครั้งสุดท้าย ของเขาเท่านั้น แต่ยังสะท้อนถึงสภาพจิตใจที่เสี่ยมสลายอย่างแน่นอน และชัดเจน
ในช่วงสุดท้ายของเพลง ในส่วนของแนวเปียโน บรรเลงทำนอง ที่ซ้ำซากจำเจ แล้ในส่วนของเนื้อร้อง ได้ทิ้งไว้ซึ่งคำถาม ซึ่งทั้งสองอย่างนี้ แสดงถึงความอ้างว้าง ได้อย่างสมบูรณ์แบบ
เป็นบทสุดท้ายของ Wintereise ที่กล่าวถึง ณ สุดชายขอบหมู่บ้านแห่งหนึ่ง มีบุรุษนักเล่น Hurdy-gurdy และเขาใช้นิ้วมือทั้ง 10ของเขาบรรเลงเครื่องดนตรีเครื่องนี้อย่างเต็มความสมารถเขายืนบรรเลงโดยเท้าเปล่าบนพื้นหิมะและเขาบรรเลงอย่างต่อเนื่อง แต่ดูเหมือนว่า ถาดรองเงินของเขานั้นกลับไม่มีใครให้เงินเขาเลย และไม่มีใครอยากฟังเขาบรรเลงหรืออยากดูเขาเล่นแม้แต่สุนัขที่อยู่แถวนั้นยังต้องเขาไล่เขาเพราะเสียงเครื่องดนตรีที่กระทบกับสุนัขแต่ถึงอย่างไรก็ตาม เขาก็บรรเลงอยู่อย่างที่เป็น เขาบรรเลงไปเรื่อย ๆและเสียงเพลงยังคงบรรเลงอยู่อย่างนั้น ชายผู้นี้เป็นคนแปลก และฉัน(คนนำเนินเรื่อง : คนจรจัด) ควรไปร่วมบรรเลงกับเขาด้วยหรือไม่? ซึ่งจบแบบมีคำถาม
Key : A minor
Form : Strophic Form (AA)
Tempo : Etwas langsam
(A bit Slow)
Harmony : i - V - i
A
Coda
A
ตัวบทกวีสัมพันธ์กับดนตรีอย่างไร
Am :
i V i V i
ท่อนนี้อยู่ในคีย์ A minor ซึ่งบทร้องจะพูดถึงนักเล่น hurdy gurdy เขาบรรเลงอยู่อย่างนั้น แต่ไม่ใครได้ให้เงินแก่เขา ซึ่งให้อารมณ์ที่ดูสิ้นหวัง ตัวดนตรีก็เช่นกัน ที่บรรเลงแบบอาลัยอาวรณ์ ถ้าสังเกตดีๆ Harmony ของเพลงนี้ คอร์ด V เหมือนจะอยู่แค่ชั่วคราว แสดงให้เห็นว่า ทั้งเพลง มีเพียงแค่ คอร์ด i เท่านั้น เพื่อสร้างบรรยากาศให้กับบทเพลง ให้สอดคล้องกับเนื้อเพลง
ตัวอย่างบทร้อง
Drüben hinterm Dorfe ณ สุดชายขอบหมู่บ้าน
steht ein Leiermann มีบุรุษนัก Hurdy-gurdy
und mit starren Fingern และนิ้วมือทั้ง 10 ของเขา
dreht er, was er kann. เขาบรรเลงอย่างสุดความสามารถ
Barfuß auf dem Eise ยืนเท้าเปล่าบนหิมะ
wankt er hin und her เขาบรรเลงไปอย่างต่อเนื่อง
und sein kleiner Teller แต่ดูเหมือนว่า
bleibt ihm immer leer. ถาดรองเงินของเขานั้น ว่างเปล่า
ท่อน Coda เนื้อร้องได้พูดถึงในช่วงสุดท้ายของเพลง ในส่วนของแนวเปียโน บรรเลงทำนอง ที่ซ้ำซากจำเจ แล้ในส่วนของเนื้อร้อง ได้ทิ้งไว้ซึ่งคำถาม ซึ่งทั้งสองอย่างนี้ แสดงถึงความอ้างว้าง ได้อย่างสมบูรณ์แบบ
ตัวอย่างบทร้อง
Wunderlicher Alter, ช่างเป็นคนที่แปลกจริงๆ
soll ich mit dir gehn? ฉันควรจะตามคุณหรือไม่
Willst zu meinen Liedern ฉันจะไปบรรเลงเพลง
deine Leier drehn? กับเขาด้วยหรือไม่?